YAPAY ZEKANIN
TEHDİT ETTİĞİ MESLEKLER:
YAPAY ZEKA NEREDEN
GELDİ Kİ ŞİMDİ?
Şüphesiz ki teknoloji ve bilim günümüzde hiç olmadığı kadar yol almış
durumdadır. Bu çoğu zaman yararımıza bir durum olarak gözükse de bazen insanlar
için kaygı verici olabilmektedir. Teknolojinin git gide hayatımızın içinde yer
alması ve kendini geliştiriyor olmasıyla birlikte bir takım yeni kavramlar da
hayatımızın içine işlemiştir. Özellikle son birkaç yılda adını sıkça duyduğumuz
“yapay zeka” bu kavramların en önemlilerindendir.
İlk otonomlar ve makinelerin tarihi
eski Mısır ve Çin medeniyetleri tarihine kadar uzansa da yapay zeka adına ilk
adımlar 20. yüzyılın ortalarında atılmıştır. Hanover, New Hampshire, Dartmouth
College’da, 1956 yılındaki bir konferansta dile getirilen yapay zeka günümüzde
günümüze kadar gelişimini sürdürerek birçok insanın işini ve geleceğini
tehlikeye atacak duruma gelmiştir. Sektörel manada endüstrinin gelişmesinde
önemli rol oynayan makineler bazı meslekleri tarihe karıştıracak ve gelecek
nesiller tarafından tarih kitaplarından okunacak birer derse dönüştürecektir.
ELLERİMİZELE TESLİM
ETTİĞİMİZ MESLEKLER
Yapay zeka
insanlar gibi düşünebilen ve tepki verebilen bir bilgisayar algoritmasıdır. Bu
algoritma kompleks olmayan yani basit işleri tecrübe kazanarak daha doğrusu
binlerce kez deneyip yanılarak en doğru şekilde yapmayı öğrenerek
gerçekleştirirler. Bütün mesleklerin kendi içerisinde zorluğu olsa dahi
meslekler arasında makinelerin daha kolay yapabileceği ve daha zor yapabileceği
meslekler şeklinde bir ayrıma gidilebilir. Makinelerin daha kolay yapabileceği
meslekler, insanlarla daha az iletişim halinde olan mesleklerdir. Diğer
taraftan yapay zekanın yakın gelecekte altından kalkmasına kolay bakılmayan
meslek türleri de insanlarla iç içe olan ve rutin olmayan mesleklerdir.
TIR ŞOFÖRLÜĞÜ
Yapay zekanın başlıca etkileyeceği
mesleklerden birisi olan tır şoförlüğü insanlarla iç içe olmayan bir meslek
olduğundan önümüzdeki 10 yıl içerisinde lojistik ve taşımacılık alanlarında
sürücüsüz araçlarla karşılaşacakmış gibi duruyor. Algoritma kameralar
vasıtasıyla şoförün gördüğü yolu ayrıştırarak araca yön vermektedir. Bunun iş
verenlere sağladığı kolaylık, insanlara sağlamaları gereken sosyal güvenlik
ödemeleri ve izin günleri gibi yükümlülüklerden kurtulacak olmalarıdır. Bunun
yanında lojistik alanında ürünün ne zaman geleceği, nerede olduğu ve ne durumda
olduğu gibi veriler de şirkete anlık olarak yansıyabilecektir.
TAKSİCİLİK
Makineler tarafından ele geçilmesine
kesin gözüyle bakılan diğer bir meslek de hemen hemen hepimizin kullandığı
taksileri kullanan şoförlerdir. Tır şoförlerinde olduğu gibi burada da yolun
simüle edilmesine dayanmaktadır. Günümüzde buna duyulan ihtiyaç daha sürücü
masrafından çok sürücülerle müşteriler arasında yaşanan gerilimlerden
kaynaklanmakta. Özellikle turistler konusunda veya yolu bilmeyen müşterilerden
fazla ücret alınması nedeniyle bolca günden olmuştur. Bu durumu fırsata çeviren
Uber şirketi sürücüsüz araçlarını test etmeye başlamıştır. Her ne kadar 2017
yılında bu araçlardan biri kazaya karışsa dahi şirketin paylaştığı verilere
göre, yapay zekalı araçlar insanlardan çok daha az kusurlu bir sürüş mekaniğine
sahip. Şu an test aşamasında olsa dahi Gelecekte araçların sürücüsüz olmasına
da uzmanlar kesin gözüyle bakmakta.
MAVİ YAKALILAR
Makinelerin insanlardan meslekle elbette
ki ulaşım sektörüyle sınırlı değil. Kargolama ve paketleme, ayıklama ve kalite
kontrolü, yerleştirme ve depolama alanlarında çalışan insanların da işleri
gelecekte tehlike altındadır. Yapay zeka yapısı gereği günümüzde tek bir işte
uzmanlaşan makineler üzerinde kullanıldıklarından bu tür indirgenmiş duyu ve
gözlem yetenekleriyle yapılabilecek işlerin üstesinden gelebilmektedir. Hasarlı
ürünleri insanlardan çok daha hızlı ve çok daha az hata payıyla tespit ederek
ayıklayabilir, teslimatları çok daha dikkatli ve kusursuz bir şekilde
yerleştirebilir. Bu sayede fabrikalar ve işletmeler tam otomasyona geçmeye
geçemeye hazırlanmaktadır. Amerikan şirketi Boston Dynamics, günümüzde bu tür
endüstriyel robotların geliştirilmesini sağlayan yegane kuruluşlardan biridir.
Bu şirketin son yayınladığı son vidolara göre fabrikalarda şu an işçilerin
yaptığı taşıma ve yerleştirme gibi işleri titizlikle hatasız bir şekilde yapan
robotlar görülmektedir.
KOLLUK KUVVETLERİ
Yapay zekanın her ne kadar karışık
işlerde kullanılması istenilmese de toplum vicdanı ve insan hayatı söz konusu
olduğundan askerlik ve polislik gibi tehlikeli mesleklerin de gelecekte
robotlar tarafından yapılması bekleniyor. Özellikle askerlik alanında manevra
kabiliyeti inanların anatomik yapısının kısıtlamasını ortadan kaldırdığı için
robotlar savaş alanlarında veya askeri operasyonlarda çok daha etkin bir
işleyiş ortaya koyabilir. Örnek vermek gerekirse insanların eklem yapısı ve
vücut hacimleri bazı dar alanlarda yapılacak olan görevlerde sorun
çıkarabilmektedir. Fakat robotlar askerlerin yerine kullanıldığı vakit
insanların yapamadığı bir takım hareketsel kabiliyetlerle birlikte yine
insanların etkilenebileceği bir takım kimyasal gaz, koku gibi etkenler de
etkilenmemesi robotların gelecekte askeri alalarda kullanılmasına hız
kazandıracak gibi duruyor. Polislik gibi asayişi sağlayan iç güvenlik
mesleklerinde de şüphelinin hareketlerini analiz eden, yüz tanıma
algoritmalarından yararlanarak aranıp aranmadığını sorgulayabilen robotların
yapılması da mümkün. Bu tür robotların kullanılmasıyla birlikte suçluların
yakalanması ve potansiyel taşıyanların da suç işlemeden önce engellenmesi
sağlanabilir. Bu iki alanla da daha endüstriyel alanla ilgilendiği gibi yine
ABD merkezli Boston Dynamics şirketi ilgilenmektedir.
MUHABİRLİK VE
SPİKERLİK
Haber spikerliğinin ve muhabirliğin
insanlar tarafından icra edilmesine alışsak da bu meslek grubu da tehlikede.
Çin geçtiğimiz yıl bir televizyon kanalında kendi haber muhabirinin mimik ve
seslerini öğrenen bir yapay zekayı geliştirerek, kendisine metin olarak gelen haberleri
taklit edilen muhabirin mimikleriyle ve görüntüsüyle ekrana yansıtan bir yapay
zekayı televizyon kanalında bir haber sundurarak tanıttı. İnsanlar tarafından
bir makinenin sunduğunu anlaması zor bir durumdu. Oldukça gerçekçi ve duygu
yüklü anlatımıyla da dikkatleri üzerine çekmişti. Bu da gösteriyor ki sayısal
alanlarda olduğu kadar yapay zeka, sosyal alanlar da insanlar kadar başarılı
olabilmekte. Haber spikerliği ve muhabirliğin bir gün bilgisayar programları
tarafından yapılıyor olması işverenin ve kanalların ekranda yaşanabilecek insan
kaynaklı hataların önüne geçmesine olanak vermektedir. Bunun yanında işverenler
stüdyo giderleri, kameraman giderleri ve diğer giderler gibi insan
kaynaklarından doğan masraflardan da kurtulmuş oluyorlar. Böylelikle çok daha
ucuza hatasız ve izleyici kitlesini memnun edebilecek bir çalışanları olmuş
oluyor.
TIP CAMİASI
Sağlık alnında da özellikle verilere
dayalı teşhis konulan bir takım hastalıkların robotlar tarafından %15-30
oranında daha doğru tespit edildiği günümüzdeki araştırmalar tarafından ortaya
konuluştur. Doktorluk, eczacılık gibi sağlık alnıyla yakından ilgilenen
mesleklerin de yapay zekanın gelişimi sayesinde daralmaya gidileceğine ve
meslek tanımının kısmen da olsa değişeceğine kesin gözüyle bakılmaktadır. Yapay
zekanın Hastalıkların teşhis edilmesinde insan doktorlardan daha başarılı
olmalarının nedeni, bir doktorun hayatı boyunca elde edebileceği deneyimi
birkaç dakika içerisinde tecrübe edebilmesidir. Böylelikle tıp doktorluğu hasta
bakımı ve reçete yazmak gibi görevlerden daha ziyade tıbbi araştırmalar üzerine
yoğunlaşan bir meslek grubu haline gelecektir.
BÜTÜN BUNLARIN NE
ANLAMA GELİYOR?
Şimdiye dek hayatımızı kolaylaştıran teknolojinin günümüzdeki kadar gelişmesi
sonucunda sosyal ya sayısal alan fark etmeksizin hayatımızın bir parçası olmaya
başlaması ve bunu ilerleterek hayatımızın bir kısmını elimizden alacak olması
bazı meslek sahipleri için oldukça üzücü. Yapay zekanın meslekler bazında alan,
sektör ya da disiplin fark etmeksizin bir takım meslekleri tarihe karıştırması
hem insanları kaygılandırırken hem de insanları heyecanlandıran bir durumdur.
Bu durumun gelecek 10 yıl içerisinde yavaş yavaş hayatımıza girecek olması ve
bizim de istesek de istemesek de bunun bir parçası olacağımız su götürmez bir
gerçektir. Bildiklerimi bir liste halinde yayınlayacak olursak sonuç olarak
etkilenecek sektör ve departmanlar:
- LOJİSTİK
SEKTÖRÜ
- TAŞIMACILIK VE KARGO SEKTÖRÜ
- TIP CAMİASI
- SANAYİ ÇALIŞANLARI
- TELEVİYON VE MEDYA KURULUŞLARI
- MİLLİ SAVUNMA VE İÇ GÜVENLİK
- ULAŞIM
SEKTÖRÜ
Günümüzde henüz bu teknoloji emekleme
dönemindeyken dahi bunca sektörü önemli ölçüde etkilerken yakın gelecekte bu
listenin çok daha uzun bir liste olması insanlık açısından iyi bir şey mi yoksa
kötü bir şey mi buna siz karar verin.
Yorumlar
Yorum Gönder